Waarom de eigen fysiotherapeut niet altijd de juiste coach voor het team is

Soms reageren mensen verbaasd als ze horen welke rol ik binnen sommige woonzorginstellingen heb. ‘Daar is toch alle expertise in huis? Waarom zetten ze hun eigen experts dan niet in?’ Daar ben ik helemaal voor! Maar: het is niet zo eenvoudig om als beweegexpert een heel andere rol aan te nemen. 

Regelmatig word ik gevraagd om op woongroepen mee te lopen en mee te denken over het bewegen van cliënten. Zo’n traject is kort en krachtig. Vaak gaat het team daarna daadwerkelijk aan de slag met kleine veranderingen. Soms is er echt een sneeuwbaleffect: na het ene kleine resultaat ontstaat weer inspiratie voor een volgende kleine verandering. Op sommige locaties is er na een jaar veel veranderd, helemaal op eigen kracht van het team!

Beweegexpert of coach – wat zijn de verschillen?

Het traject is de LeefstijlScan*. Deze voer ik zelf uit, of ik leid binnen de woonzorginstelling coaches op om deze uit te voeren.

Deze coaches zijn bijna nooit fysiotherapeuten, ondanks hun grondige kennis van bewegen. Want er wordt een heel andere rol gevraagd.

Ik zie de volgende verschillen:

Een fysiotherapeut is deskundig op het gebied van bewegen

Een fysiotherapeut is inhoudelijk zeer deskundig op het gebied van bewegen. Hoewel er uitzonderingen zijn, wordt een fysiotherapeut meestal ingezet voor één specifieke cliënt met klachten die (onder andere) te maken hebben met ‘het bewegingsapparaat’.

Fysiotherapeuten zijn, zeker binnen de verstandelijk gehandicaptenzorg, ontzettend creatief in hun behandeling. De focus ligt bij de cliënt en begeleiders worden betrokken bij het ondersteunen en uitvoeren. Vaak is de behandeling afgelopen wanneer de klacht is verdwenen.

Een coach is deskundig in het motiveren van begeleiders

Een coach, zoals deze bij de LeefstijlScan wordt ingezet, is heel goed in het coachen en motiveren van begeleiders.

Het gespreksonderwerp is de cliënt maar dan in brede zin. Bijvoorbeeld: ‘Hoe kunnen we met onze beperkte tijd toch cliënten stimuleren tot meer bewegen?’. Regelmatig zijn er daarbij wel vragen over specifieke cliënten, maar wordt er naar de hele situatie van cliënten én begeleiders gekeken.

Uitdagingen bij het combineren van de rollen

Coach of expert: het gaat zoals je ziet om heel andere rollen. Een fysiotherapeut die beide rollen op zich neemt, moet daar rekening mee houden.

Een praktische uitdaging heeft te maken met de manier van organiseren:

• de fysiotherapeut heeft tijd nodig die niet gelabeld is aan één cliënt, maar aan een team,
• er moet de mogelijkheid zijn om tijd in te zetten voor preventie in plaats van behandeling,
• het team moet beseffen dat zij de focus zijn van het traject.

Een andere uitdaging heeft te maken met de verschillende ‘petten’ die iemand tegelijkertijd op heeft:

• de fysiotherapeut moet niet alleen de vaardigheden hebben om het team te kunnen coachen,
• ze moet kunnen schakelen tussen beide rollen,
• en het team moet de rol van dat moment zien én accepteren.

Niet eenvoudig, maar zeker mogelijk

Het combineren van deze rollen is niet eenvoudig, maar zeker wel mogelijk. De fysiotherapeut zal niet alleen haar coachende vaardigheden verder moeten ontwikkelen, maar de organisaties zal dit ook moeten ondersteunen door het beschikbaar stellen van tijd.

In sommige gevallen is het eenvoudiger om deze nieuwe rol onder te brengen bij iemand anders of binnen een project.

Meer weten?

Wil je meer weten of eens van gedachten wisselen? Ik ga graag met je in gesprek. Neem dus gerust contact met mij op.

*) Dit blog schreef ik in mei 2017, toen ik de LeefstijlScan die ik had ontwikkeld bij veel organisaties implementeerde. Inmiddels is mijn werkwijze iets aangepast. Neem contact op als dit verhaal je aanspreekt, ik vertel je er graag over.